2019 yılı sonunda tüm Dünya’yı etkisine alan COVID-19 vakası sebebiyle “bağışıklık sistemi”’nin önemi tekrar ortaya çıktı. Bireylerin daha da dengeli beslenmesinin yanında farklı temizlik önlemlerini de almalarına dikkat çeken bu vaka, “bağışıklık sistemini destekleyen” besin kaynaklarını da ön plana çıkarttı.

Bağışıklık sistemi ile özellikle ortaya çıkan belli başlı vitamin, mineral ve bitkiler arasında;

• C vitamini,
• Çinko,
• D vitamini,
• Ekinezya,
• Kara mürver sıralanabilir.

C vitamini (Askorbik Asit)

Suda eriyen ve kuvvetli bir antioksidan olan “c vitamini“, birçok viral ve bakteriyel enfeksiyonun önlenmesine ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olması dışında aslında vücut doku hücrelerinin, diş etlerinin, damarların, kemiklerin ve dişlerin büyüme ve onarımı için önemli olan kolajen oluşumunda etkili bir rol oynamaktadır.

C vitaminince zengin başlıca besin kaynakları arasında; turunçgillere ait meyveler (portakal, mandalina, limon, greyfurt), kivi, brokoli, maydanoz, kuşburnu, yeşil biber, yaban mersini, kuşburnu, tere, roka sıralanabilir.

Çinko

İnsan bedeninde var olan ve sayısı 300’ü aşan değişik enzimin etkin bir şekilde işlev göstermesine yarayan bir mineraldir. Protein sentezi, kolajen oluşumu ve kas kasılmaları için gerekli olan çinko, aynı zamanda soğuk algınlıklarının uzunluğu ve şiddetinin azalmasına da yardımcı olur.

Et, karaciğer, deniz ürünleri (özellikle istiridye) buğday, bira mayası, balkabağı çekirdeği, yumurta ve toz hardal çinko mineralince zengin doğal besin kaynaklarıdır.

D vitamini (Kalsiferol)

Yağda çözünen D vitamini, ultraviyole güneş ışınlarının deri üzerindeki yağları harekete geçirmesiyle vücut tarafından emilen vitamini üretir. Gıdalar ya da takviyeler yoluyla alınan D vitamini yağlar ile birlikte bağırsak duvarında emilmektedir.

D vitamini, A ve C vitaminleri ile birlikte alındığında bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunacağı gibi, diş ve kemiklerin de korunmasına kalsiyum ile beraber kullanıldığında katkıda bulunur.

Ekinezya (Echinacea – Koni Çiçeği)

Papatya ailesinde bir otsu çiçekli bitki cinsi olan ekinezya aynı zamanda koni çiçeği olarak da bilinir. Ekinezyanın, sağlıklı hücrelerin, virüslerin ya da bakterilerin saldırılarından kosunmasını, genel olarak bağışıklık sistemi ve özel olarak patojenlere ve toksinlere saldıran T hücrelerinin faaliyetlerini harekete geçirerek sağladığı bulunmuştur. Ekinezya ülkemizde yaygın olarak çay ya da eczanelerde gıda takviyeleri şeklinde bulunmaktadır.

Kara Mürver (Sambucus – Elderberry)

Mürver ağacının meyvesi olan ve Latincede de adı “Sambucus”, antioksidan yönünden de zengin “kara mürver” bağışıklık sistemine katkılarıyla da bilinmektedir. Ülkemizde de yaygınca yetişen “berry” grubundan bu meyvenin, çiçekleri, yaprakları ve kökleri kullanılmaktadır. Bitkinin meyvesi 100 gramında 35 gram C vitamini bulundururken, koyu mor rengi güçlü bir antioksidan kaynağı ve içerdiği flavonoitler bağışıklık sistemini desteklemektedir.

Kaynakça: Earl Mindell’ın Vitaminlerin Kutsal Kitabı